Tìm hiểu về turbo trên ô tô và cách kiểm tra turbo tăng áp đơn giản
Turbo tăng áp được sử dụng cho các dòng xe ô tô chạy dầu diesel. Nó có tác dụng giúp cho động cơ có thể hoạt động được một cách mạnh mẽ hơn. Thế nhưng tuy nhiên thì không phải ai nguyên lý turbo tăng áp cũng như cách kiểm tra turbo tăng áp trên ô tô một cách nhanh chóng. Để có thể khắc phục được lỗi khi bộ phận này gặp vấn đề.
Nội dung chính
Turbo tăng áp là gì?
Turbo tăng áp là một động loại thiết bị cảm ứng cưỡng bức. Nó giúp tăng công suất của động cơ đốt trong bằng cách thêm không khí nén vào buông đốt. So với lại động cơ hút khí tự nhiên thì động cơ lắp thêm tubro thì nó sẽ thể giúp đưa nhiều khong khí hơn.
Nói một cách dễ hiểu hơn đó là nó có công dụng giúp tăng công suất của động cơ. Mà không cần phải tăng số lượng hay dung tích xi lanh ở trong động cơ. Áp suất thông thường trong không khí là 1 at. Với tubro tăng áp thì áp suất nén sẽ tăng thêm khoảng từ 0,408 – 0,544 at. Như vậy thì theo lý thuyết thì turbo tăng áp giúp cho công suất động cơ tăng lên khoảng 50%. Còn trên thực tế thì tùy vào hiệu suất không hoàn hảo nhưng công suất động cơ cũng được tăng thêm từ 30 – 40%.
Cấu tạo turbo tăng áp
Đối với turbo tăng áp trên ô tô thì động cơ sẽ thường có hình xoắn ốc. Và với cấu tạo bên trong bao gồm 2 phần chính là turbin, bộ nén và trục, ổ bị đỡ, đường dẫn đầu bôi trơn trục turbo. Trong đó cánh tuabin và cánh bơm nằm ở hai khoang riêng và được nối với nhau thông qua một trục
Cánh tuabin nằm ở bên khoang kết nối để nhận lực đẩy từ dòng khí xả động cơ. Còn phần cánh bơm thì nằm ở khoang đối diện. Khí xả của động cơ được dẫn tới một quạt được gọi là turbin. Với mục đích để quay trục và xoay quạt thứ 2 theo hiệu ứng ngược lại được gọi là bộ nén.
Bộ nén này sẽ có nhiệm vụ nén khí vào khoang nạp khí của động cơ. Khi này turbo sẽ thường làm việc đi kèm với một bộ làm lạnh trung gian để làm mát khi đã được nén trước khi đưa vào động cơ. Bộ làm lạnh trung gian để làm mát khí đã đượcnén trước khi đưa vào động cơ. Bộ làm lạnh trung gian này được đặt giữa turbo và khoang nạp khí
Nguyên lý turbo tăng áp
Bộ turbo tăng áp trên ô tô được lắp trên đường ống xả động cơ. Khí xả từ động cơ khi thải ra sẽ làm cho quay cánh tuabin của bộ tăng áp. Do kết nối trên cùng một trục nên khi cánh tuabin quay thì cánh bơm khoang đối diện sẽ quay theo.
Cánh bơm quay sẽ giúp hút không khí sạch vào và nạp vào động cơ. Kết quả là khi mà lượng khí xả càng nhiều thì khi đó tốc độ quay của turbo sẽ càng nhanh. Và đồng nghĩa với lượng khí mà được nạp vào động cơ khi này sẽ nhiều hơn. Từ đó thì công suất động cơ sẽ tăng cao
Thế nhưng tuy nhiên trong trường hợp mà lượng khí được hút vào với áp suất và nhiệt độ mà quá cao. Thì khi đó thể tích của nó sẽ được tăng lên. Khi này mật độ oxy sẽ không nhiều. Do đó nên nhiều người lắp thêm một bộ làm mát phía trước xe để có thể giải nhiệt cho dòng khí nạp này
Thêm một vấn đề khác vì turbo tăng áp nằm trên đường ống xả. Vì vậy cho nên áp suất khí xả sẽ tăng cao dễ tạo ra một áp suất dội ngược lại vào buồng đốt gây hư hỏng cho động cơ. Để có thể khắc phục được điều này nhanh chóng. Thì người ta thưởng lắp thêm một van an toàn giúp dẫn dòng khí xả dư thừa ra ngoài
Các loại turbo tăng áp
Turbo tăng áp trên ô tô có rất nhiều ưu điểm trong việc vận hành xe. Chính vì vậy cho nên mọi người rất quan tâm đến các loại turbo tăng áp trên ô tô. Thì tùy vào mục đích sử dụng khác nhau mà chúng ta sẽ lựa chọn loại turbo tăng áp khác nhau.
Single turbo tăng áp đơn
Đây là loại turbo mà có cấu tạo truyền thống. Single turbo hiện là loại được sử dụng khá phố biến nhất hiện nay. Với ưu điểm là lắp đặt đơn giản, hiệu suất tuabin cao và phù hợp sử dụng ở động cơ cỡ nhỏ giúp tạo ra công suất tương đương với động cơ hút khí tự nhiên dung tích lớn hơn
Thế nhưng tuabin đơn có xu hướng bị phạm vi vòng tua máy hạn chế nên hiệu suất kém ở tốc độ thấp và ở chế độ động cơ cầm chừng có độ trễ nhất định
Twin – scroll turbo cuộn kẹp
Nó có cấu tạo tương tự như với single turbo. Thế nhưng nó có đến hai ống tuabin. Hai ống này nó sẽ được nối với lại hai ống xả khác nhau.
Ví dụ nếu như mà động cơ có 4 xi lanh thẳng hàng theo thứ tự 1-3-4-2. Thì khi này xi lanh 1 và 4 sẽ có dùng chung một đường ống xả. Và nó sẽ kết nối với ống tuabin thứ nhất. Còn xi lanh 2 và 3 khi này nó sẽ dùng chung một đường ống xả và nó sẽ kết nối với ống tuabin thứ hai. Vì loại turbo tăng áp trên ô tô này có hai ống tuabin nhận khí xả. Chính vì vậy cho nên gọi là tăng áp ống xả cuộn kép.
Ưu điểm của loại turbo này là có thể tận dụng được đối đa áp suất khí thải. Hiệu suất sẽ tốt ở tốc độ thấp – trung bình. Nhưng nó lại có nhược điểm là câu tạo khá phức tạp
Twin – turbo hay bi – turbo tăng áp kép
Loại tăng áp này sử dụng cùng lúc với hai bộ turbo tăng áp truyền thống. Kích thước của hai bộ turbo tăng áp này có thể khác nhau. Cách bố trí cũng có nhiều dạng như: mỗi bộ tăng áp sử dụng cho mỗi dãy xi lanh, một bộ sẽ sử dụng cho vòng tua thấp, một bộ cho vòng tua cao,…
Ưu điểm của loại turbo này là nó khắc phục được hiện tượng trễ turbo với công suất tối ưu ở nhiều dải vòng tua máy khác nhau. Với nhược điểm là cấu tạo cũng vô cùng phức tạp, chi phí cao
Bên cạnh những loại phổ biến trên còn có nhiều loại turbo tăng áp trên ô tô khác nhau như: Electric turbo tăng áp điện, Variable twin-scroll turbo tăng áp biến thiên cuộn kép, Variable Geometry Turbocharger tăng áp biến thiên,…
Cách kiểm tra turbo tăng áp
Khi turbo tăng áp gặp vấn đề hư hỏng thì xe thường có các dấu hiệu cảnh báo như:
+ Động cơ có tiếng ồn hơn bình thường, hú mạnh khi tăng ga
+ Xe chạy sẽ tốn dầu hơn
+ Xe có cảm giác yếu và có độ ì không còn bốc như trước
Nhìn chung thì khi mà chúng ta thấy xe của mình có vấn đề bất thường. Thì để có thể đảm bảo an toàn thì nên đưa xe đến các garage sửa chữa uy tín.
Một số các lỗi mà chúng ta thường gặp ở turbo tăng áp như:
+ Turbo tăng áp trên ô tô bị chảy dầu: Sau nhiều năm làm việc thì khi này hệ thống dẫn dầu bị hao mòn, rò rỉ. Từ đó khiến cho turbo sẽ bị chảy dầu và thiếu dầu. Dấu hiệu để chúng ta nhận biết rõ ràng nhất đó là động cơ sẽ bị ồn hơn và không được còn êm ái như ban đầu.
+ Ống dẫn khí khi mà gặp vấn đề: Hệ thống của ống dẫn khí từ turbo khi vào động cơ nó sẽ thường làm bằng cao su, nhựa hoặc hợp kim. Sau một thời gian thì khi này ống dẫn khí sẽ bị giãn hở điều này khiến cho khí nén rò rỉ ra ngoài. Khi mà khí nạp từ turbo vào động cơ nó sẽ giảm xuống. Điều này sẽ khiến cho động cơ yếu hơn bình thường.
+ Bi turbo tăng áp trên ô tô bị mòn: Sau thời gian sử dụng thì bi turbo sẽ bị mòn. Từ đó nó sẽ làm giảm hiệu suất turbo. Dấu hiệu nhận để có thể nhận biết được đó là động cơ có tiếng ồn bất thường, hao dầu hơn, công suất giảm rõ rệt…
Những lưu ý khi đi xe sử dụng turbo tăng áp trên ô tô
Xe sử dụng turbo tăng áp có bền hay không nó còn tùy thuộc vào cách vận hành và bảo dưỡng. Do đó để có thể kéo dài được tuổi thọ của động cơ turbo này. Thì chúng ta nên lưu ý một số điều sau:
Hạn chế di chuyển sau khi nổ máy
Động cơ ô tô hiện đại ngày nay do sử dụng hệ thống phun xăng điện tử. Vì vậy nên sẽ không cần phải để xe nổ máy quá lâu trước khi di chuyển. Thế nhưng tuy nhiên nếu như dùng turbo tăng áp trên ô tô. Thì tốt nhất chúng ta nên vận hành xe vài phút rồi lăn bánh.
Nguyên nhân là do turbo tăng áp sử dụng dầu bôi trơn chung với lại động cơ. Vì vậy cho nên khi mà xe vừa nổ máy. Thì dầu động cơ còn nguội và đặc hơn do đó nên lưu chuyển chậm hơn. Và lúc này thì dầu nó cũng cần thời gian để bơm lên. Chính vì thế cho hiệu và quả bôi trơn động cơ lẫn turbo không tốt.
Không được tắt máy ngay sau khi dừng
Khi sử dụng turbo thì không nên tắt máy ngay khi dừng. Bởi nếu như mà tắt động cơ đột ngột khi động cơ còn nóng. Thì khi này trong động cơ sẽ không được lưu chuyển. Mà nó chỉ tiếp xúc cục bộ ở một số vị trí nóng. Điều này nó sẽ dễ khiến cho dầu bị giảm chất lượng đi. Và thành phần phụ gia ở bên trong dầu sẽ dễ phân hủy, dầu biến chất nhanh hơn
Chú ý khi xe vào cua
Khác với lại động cơ thu hút khí tự nhiên thì động cơ tăng áp sẽ có độ trễ nhất định khi tăng tốc. Do đó nếu như mà khi lái không chú ý đến. Thì khi này người dùng xe sử dụng turbo sẽ dẽ bị thiếu lái, dư lái hoặc thậm chí là xe bị mất lái. Chính vì vậy cho nên đạp ga sâu khi lái xe thoát khỏi cua.
Thay lọc xăng đúng hạn
Bộ turbo tăng áp trên ô tô quay bằng khí xả từ động cơ do đó nó rất nhạy cảm với chất lượng khí xả. Nếu như mà lọc xăng bị bẩn thì xăng sẽ bị nhiễm tạp chất. Và nó sẽ bị lọt vào bên trong buồng đốt. Khi này thì tỉ lệ hỗn hợp xăng và không khí khi này sẽ bị sai lệch. Điều này nó sẽ làm ảnh hưởng đến chất lượng khí xả và trực tiếp gây hại không nhỏ đến turbo. Do đó chúng ta cần phải kiểm tra và thay lọc xăng ô tô theo định kỳ đúng hạn.
Trên đây là toàn bộ những thông tin về turbo tăng áp trên xe ô tô. Rất mong những thông tin này sẽ đem đến hữu ích cho các bạn khi tìm hiểu về loại động cơ này.